دانشمندان تنها 5 درصدِ مادۀ کیهان را می‌توانند شناسایی کنند. مابقی را «تاریک» نامیده‌اند؛ چیزی غیرقابل مشاهده که می‌دانیم وجود دارد، اما از ماهیتش اطلاعی در دست نداریم. 68 درصد کیهان از چیزی که اصطلاحاً به آن انرژیِ تاریک گفته می‌شود، ساخته شده، و گمان می‌رود که در انبساط کیهان نقشی تأثیرگذار دارد. 27 درصدِ دیگر، به عنوان مادۀ تاریک شناخته می‌شود و اگرچه قابل رؤیت نیست، اما کشش گرانشیِ مؤثری ایجاد می‌کند.
دانشمندان دربارۀ ماهیتِ واقعیِ مادۀ تاریک حدس‌هایی زده‌اند. چطور؟ به کمک محفظه‌های بزرگی که محتویِ عنصر زنون است.
حدسِ بزرگِ دانشمندان بر این اساس است که مادۀ تاریکْ نوعی ذرۀ بنیادی است؛ هرچه که باشد (یک گزینه آکسیون و گزینۀ دیگر نوترالینو است) گمان آن‌ها بر این است که این ذره بایستی به طور بسیار ضعیفی با مادۀ معمولی برخورد داشته باشد. محفظۀ زنون درست در همین‌جا است که به کار می‌آید. عنصر زنون در دمای اتاق به صورت گاز است و در دمای 95- درجۀ سلسیوس به شکل مایعی چگال در می‌آید. هنگامی‌که یکی از اتم‌های زنون با ذره‌ای دیگر برخورد می‌کند، با گسیل نور، الکترون از دست می‌دهد؛ با تکیه بر این ویژگیِ بسیار مهم، امیدوار هستیم که اگر یک ذرۀ مادۀ تاریک با هستۀ اتم زنون در یکی از این محفظه‌ها (به بیان فنی، با یکی از ادوات فوق‌العاده حساسِ علمی) اصابت کند، ردیفی از دستگا‌ه‌های تقویت‌کننده و حس‌گرها کمک می‌کنند تا سیگنالِ مربوط به آن به صورت یک نقطه [یا صدا] بر روی نمودار انتقال داده شود.
مشابهِ چنین ادواتی قبلاً هم وجود داشته است. اما، قدرتمندترین آشکارسازِ فعلی، XENON1T است. 1T اشاره به «یک تُن» دارد؛ گرچه [ظاهراً] به دلایلی نامعلوم محتوی چندین تُن از زنون است. این محفظۀ بزرگ که حاوی گازِ نجیب [زنون] است، در زیر یک کوه در کشور ایتالیا جای گرفته؛ زیرا هرچه بیشتر به عمق زمین برویم، ذرات سرگردانِ کمتری موجب ثبت کاذب داده‌ها می‌شوند.
در مِی 2017 [اردیبهشت 96] اولین نتایج بر اساس داده‌هایی در طول 34 روز به کمک این دستگاه به ثبت رسید: هیچ! هیچ مادۀ تاریکی شناسایی نشد. و هنوز هم چیزی ثبت نشده است. رایان اف. مَندِل بائوم از سایت گیزمودو به شوخی می‌گوید: «اگر کاسۀ بزرگی را در حیاط منزل‌تان بگذارید و منتظر بمانید تا شهاب‌سنگی در آن بیوفتد، بعد از یک‌ماه نخواهید گفت شهاب‌سنگ‌ها به این خاطر که نتوانسته‌اید حتی یکی از آن‌ها را شکار کنید، وجود ندارند.»
در حقیقت، پژوهش‌گران از نتایج فوق بسیار هم راضی بودند. به گفتۀ ساینس‌اِلِرت آن‌ها تصدیق کرده‌اند که «XENON1T به پائین‌ترین سطحِ پس‌زمینۀ کم‌انرژی که با آزمایشِ مادۀ تاریک تاکنون انجام شده، دست یافته است.» به بیان دیگر، «اگر چیزی بتواند خُردموجِ ضعیفی از تقابلِ مادۀ تاریک با صدای پس‌زمینۀ کیهانی را شناسایی کند، آن‌وقت XENON1T هم خواهد توانست. فقط باید منتظر ماند و به نظاره نشست، و امیدوار بود که می‌شود ذراتی از مادۀ تاریک را در حیاط منزل‌مان شکار کرد!
